Vajinal kuruluk nedir?
Vajinal kuruluk; vajinanın cinsel ilişki sırasında yeterince ıslanamaması, kayganlaşmasının normalden az olması halidir. Sık olarak rastlanılan ve kişilerin hayatlarını olumsuz etkileyen bir problemdir. Vajinal kuruluk ile ilgili bilgilere geçmeden önce vajina anatomisiyle ilgili bazı bilgileri aktaralım.
Vajina Yapısı (Vajina Anatomisi) Nasıldır?
Vajina, 8-10 santimetre uzunluğunda bir bağ ve kas grubundan oluşmaktadır. Alt ve üst duvarları normalde birbirine bitişik halde duran bu organ; doğum sırasında veya penisin girişi ile birlikte adeta bir "akordeon" gibi hem enlemesine hem de boylamasına açılmakta, esnemekte ve genişlemektedir. Bu sayede doğum sırasında içinden; başı yaklaşık 9-10 cm, gövdesi 50-52 cm, ağırlığı da ortalama 3500- 4000 gram olan bir bebek çıkabilmektedir.
Vajinal salgı üretici bezler
Vajinanın bir diğer özelliği de giriş kısmında bulunan ve salgı yapıcı bezlerdir. Bu bezler arasında en sık olarak bilinenler hemen giriş kısmında altta sağlı sollu olarak yerleşim gösteren “bartolin” bezleri ile üstte idrar deliğinin çevresinde yayılım gösteren “skene” bezleridir.
Her iki grup bezlerin özelliği özellikle cinsel ilişki sırasında vajinal bölgenin kayganlığını sağlamaktır. Çünkü vajinal kuruluk bir kişinin cinsel ilişkide ağrı, yanma ve kanama gibi sıkıntıları da ortaya çıkarmaktadır.
Vajinanın doğal ıslaklığı cinsel ilişki haricinde, bir kadının yürümesi sırasında bile iç dudakların birbirine sürtünerek tahrişini engellemektedir.
Vajinal lubrikasyon (Vajina kayganlığı)
“Vajinal kayganlaşma” (ıslanma, sulanma) “vajinal lubrikasyon” olarak bilinir. Vajinal kanal içinde yağ ve ter bezleri yer almadığından lubrikasyon farklı şekillerde sağlanmaktadır. Vajinal lubrikasyon;
Vajina kanalında yer alan damarlardan sızan sıvılar,
Rahim ağzı bezleri,
Vajina girişinde yer alan bartholin ve skene bezleri tarafından sağlanır.
Vajinal ıslanmanın fazlalığı – Hiperlubrikasyon
Bazı kadınlarda cinsel ilişki sırasında vajinal sulanmanın normalden fazla olması ile birlikte hissedilen duyarlılık ve hazda azalma olabilir. Hatta içeriden gelen ve hoşa gitmeyen seslerin duyulmasına da neden olabilir. Bu sesler konsantrasyonlarının bozulmasına bağlı olarak cinsel hazzı olumsuz etkileyebilir.
Vajinal kayganlığın azlığı
Lubrikasyon cinsel ilişki sırasında bazen normalden az olabilir. Bu genelde cinsel ilişkideki haz almanın azlığı veya cinsel isteksizlik ile ilişkili bir durumdur. Cinsel tatminin iyi olmaması da vajinal ıslanmayı azaltmaktadır. Ancak bu kesin bir kural değildir; nitekim bazı kadınlar zevk almalarına rağmen ilişki sırasında az ıslanabilirler, bazen de ıslanma çok olmasına rağmen zevk alma az olabilir. Vajinal kuruluğun fizyolojik ve patolojik nedenleri vardır.
Vajinal kuruluk ve vajinadaki ıslanmanın az olmasında
- Menopoz dönemi,
- Süt hormonunun artışı (Hiperprolaktinemi),
- Vajinal enfeksiyonlar,
- Kullanılan bir takım ilaçlar,
- Stres,
- Vajinal floranın bozulması,
- Vajina içini yıkama (Vajinal duş),
- Vajina içine çok fazla fitil, tampon ve ilaçların konulması.
Cinsellikle ilgili olan vajinada kuruluk nedenleri:
- Cinsel isteksizlik,
- Cinsel partner ile uyumsuzluk, güvensizlik, iletişim problemleri,
- Cinsel ilişkide ağrı (Disparoni).
Vajinal ıslanma azlığı hormonal bir problem olarak sıklıkla menopoz döneminde estrojen hormonunun azalmasıyla karşımıza çıkmaktadır.
Yine, doğumdan sonraki lohusalık ve emzirme dönemlerinde artan “prolaktin (süt hormonu)” kadındaki estrojen hormonunu baskılayarak vajinadaki kuruluğa sebep olabilmektedir. Bazen de bu dönemler haricinde "hipofiz bezinde adenomlar" (iyi huylu hipofiz tümörleri) da memelerden süt gelmesi (galaktore) ve vajinal sulanmanın azalmasına neden olabilmektedir.
- Vajinal enfeksiyonlar, kullanılan bir takım ilaçlar,
- Hiperprolaktinemi (prolaktin hormonu yüksekliği) durumları,
- Vajinal duş alımı (vajina içini yıkama),
- Stres,
- Vajinal fitil ve ilaçlar vajinada kuruluk şikâyeti yapabilirler.
Disparoni denen “cinsel birliktelik sırasında ağrı” durumunda da vajinal kuruluk vardır. Bunun da altında kişinin ilişki sırasında ağrı çekmesi nedeni ile uyarılamaması ve buna bağlı olarak bezlerin salgı üretmemesi yatmaktadır.
Vajinismus ve vajinal kuruluk problemi
Vajinismus hastalığı zamanla gelişen cinsel isteksizlik, cinsel uyarı azlığı ve orgazm problemleri de vajinal kuruluk sebebidir. Diğer taraftan vajinismus hastalarında ön sevişmede olan sıvı artışı, ilişkinin birleşme anında yaşanılan ani korku neticesinde hızla azalmaktadır.