Epizyotomi - Sezaryen Nedir ve Bakımı Nasıl Yapılır?

 

Kadın yaşamındaki en mucizevi yolculuk olan gebelik sürecinde doğum sonrası yara yeri bakımıda bir hayli önem arz etmektedir bunun için gereken farklı malzemeler vardır. Bu malzemeler, ameliyatın başarı durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilirken; ameliyat sonrası yaranın kapatılma durumuna bağlı olarak da değişim gösterir.

 

Epizyotemi Nedir?

Epizyotomi; vajinal açıklığı genişleterek doğumu kolaylaştırmak ve yırtıkları önlemek amacı ile doğumun ikinci devresinin sonunda yapılan perineal insizyondur; doğum esnasında pelvik dokulardaki hasarın, kontrolsüz yırtıkların ve kanamalann önlenmesi, fetüs başının kolay, süratli ve tehlikesiz doğumun sağlanması açısından oldukça önemlidir.

Epizyotomi Bakımı

Epizyotomi uygulanan kadınların hemen hepsi doğum sonu dönemde bazen uzun, bazen de kısa süreli ağrı yaşamaktadırlar. Epizyotemi bakımında, enfeksiyonla ilgili komplikasyonları önlemek için vulva ve perine hijyeni son derece önemlidir. Literatürde rutin yara temizlenmesinde betadin, asetik asit, hidrojen peroksit ve hipoklorit gibi sitotoksik ajanlar kullanılmaması önerilmektedir. Yapılan bir çalışmada gebeliğinde ve doğumdan sonraki ilk beş haftada povidone - iyodine ile vaginal duş uygulayan ve bebeğini anne sütü ile besleyen bir annenin bebeğinde sinüs taşikardisi ve kanda total serbest T4 seviyesinin yükseldiği ancak hipotiroidizm ile ilgili bir belirti olmadığı saptanmıştır. Aynı çalışmada povidone - iyodine ile vaginal duş uygulaması bıraktırıldıktan iki ay sonra bebeğin vücut fonksiyonları ve tiroid düzeyi normal düzeye geldiği belirlenmiş ve perinatal dönemde povidone - iyodine kullanılmaması önerilmiştir (Rakover Y, Adar H. Thyroid Function Disturbances in an Infant Following Maternal Topical Use Of Polydine. Harefuah May/1989;116 (10):527-529.).

 

Medikal Bakım: Yapılan çalışmalar dikkate alındığında topikal uygulamaların ( Centella Asiatica, Aleo Vera, Calendula Officinalis) özellikle perineal travma ve doğum şeklinden bağımsız olarak meydana gelen ödem, kızarıklık, ağrı, akıntı gibi kişide rahatsızlık veren semptomları ciddi biçimde ortadan kaldırdıkları izlenmiştir. Bununla birlikte yara iyileşme hızında da pozitif anlamda gelişmeler gözlenmiş ve daha erken epitelizasyon saptanmıştır.

 

Sezeryan Doğum Nedir?

Abdominal doğum olarak da bilinen sezeryan doğum; anne adayı olan kişinin karnında bir kesi yapılarak, bebeğin içeriden cerrahi bir operasyonla çıkartılıp dünyaya getirilmesi işlemine verilen isimdir. Sezaryen doğum yöntemine, hastanın tercihine bağlı olarak ya da normal doğum işleminin gerçekleştirilmesinin çeşitli sebeplerden dolayı mümkün olmadığı durumlarda başvurulur. Aynı zamanda doğum öncesi yoğun endişe yaşayan kişiler doktorlarıyla birlikte ortak karar alarak sezeryan doğum yaptırma kararı alabilirler. 

Sezaryen doğum öncesinde anneye lokal anestezi, genel anestezi veya epidural anestezi yöntemlerinden birisi seçilerek uygulanır.

Sezeryan Doğum Kaçıncı Haftada Olur?

Sezaryen doğum yapılacak kişilerde hamilelik süresinin en azından 37. haftaya kadar ilerlemesi beklenir. Ve bu tarihten sonra doğum yapılabilir. Ancak en ideal olan durum, sezeryan doğumun hamileliğin 39. haftasından itibaren yapılmasıdır. Zira böylelikle bebek gelişiminin çok büyük kısmını tamamlar ve daha sağlıklı bir şekilde dünyaya gelir.

Sezeryan Doğum Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Sezeryan sonrası süreç de bir hayli merak edilmektedir. Sezeryan doğum sırasında hastaya büyük bir kesi atıldığı için iyileşme süreci normal doğuma kıyasla daha uzun sürebilir. Ve doğumdan sonra kilo vermek için biraz daha fazla süre geçmesi gerekir. Sezaryen ameliyatı yaptıran kişiler işlemden sonra ortalama 2-3 gün hastanede kalırlar. Sezaryen sonrası kişinin günlük yaşamına dönmesi ise 7-14 gün arasını bulabilir.

Sezaryen sonrası yara, yapıştırma yöntemi ile kapatılmışsa; doktor tarafından reçete edilen özel kremler, ağrı kesiciler ve losyonlar kullanılır. Benzer şekilde, sezaryen sonrası yara dikiş ile kapatılmışsa; dikişlerin zarar görmesini önleyen özel kremler ve losyonlar kullanılır. Süreç içerisinde dikkat edilmesi gereken en önemli durum ise, doktor önerisi dışında hiçbir ürünle bakım yapılmaması gerektiğidir.

Uygulama yapılırken; baskı uygulanmamasına, dairesel hareketler kullanarak ürünlerin temas etmesine ve bakımı yapan bireyin ellerinin temiz olduğuna dikkat edilmelidir. Gerekli temizlik durumu tam olarak sağlanamadığı zaman; enfeksiyon oluşması, yara durumunun iyi olması gerekirken daha kötü olması ve ilerleyen zamanlarda dikişlerin zarar görmesi durumu söz konusu olabilir. Bu sebeple hijyen durumuna özellikle dikkat edilmelidir.